«فورد» نخستین تاکسی ایرانی‌ها در پایتخت | چه کسانی تاکسی هدیه می‌گرفتند؟

همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: اشرف الملوک، ملقب به فخرالدوله، نهمین دختر مظفرالدین شاه قاجار که با بهره گیری از ارثیه پدری و مدیریت خود، به یکی از ثروتمندترین زنان ایران تبدیل شد، اولین کسی بود که تاکسی و فرهنگ استفاده از تاکسی را در میان مردم ایران رواج دهد. اگرچه برخی منابع تاریخی نوشته‌اند که فخرالدوله اولین فرد واردکننده تاکسی به تهران نبوده است و آن را به علی امینی فرزند پسر فخرالدوله نسبت داده‌اند اما در کتاب «اولین زنان» نوشته «عذرا دژم» هم به این موضوع اشاره شده است که فخرالدوله اولین کسی بوده که چنین فکری به سرش زده است. حتی در قسمتی از تاریخ آمده است که او به پسرهایی که می‌خواستند متأهل شوند یک تاکسی برای امرار معاش هدیه می‌داده که آنها بتوانند از پس هزینه‌های زندگی خود بربیایند و علاوه بر این، نان حلالی هم کسب کنند.

۵قران بده تاکسی سوار شو!

تا سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ تعدادی از اتومبیل‌های شخصی با عنوان کرایه در خیابان‌های خلوت و اندک تهران به نقل و انتقال مردم مشغول بودند؛ اما هنوز هم حرف اول را درشکه‌ها می زدند و همچنان تنها وسیله نقلیه ارزان و بی رقیب شهر تهران بودند تا اینکه در اوایل سال ۱۳۲۵ خانم فخرالدوله از شرکتی با نام ب ب، ۱۰ دستگاه اتومبیل فورد خریداری کرد و در اختیار کسانی که رانندگی بلد بودند قرار داد و آنها  باکرایه‌ای به مبلغ ۵ قران، مسافران را در خیابان‌های خلوت تهران به سرعت به مقصد می‌رساندند.

هتل و سینما، پاتوق تاکسی‌های قدیم

این خودروها که در تهران مشغول به جابجایی مسافران شدند، لقب اولین نسل تاکسی‌ها را به نام خود کردند. پس از آن هر کسی که درشکه‌های خود را از رده خارج می‌کرد یک دستگاه ماشین دریافت می‌کرد. تاکسی‌ها خیلی زود در دل مردم جا باز کردند. علت استقبال هم این بود که این تاکسی‌ها پاتوقشان بیشتر جلوی هتل‌ها، سینماها و تئاترها بود و مانند آژانس‌های امروزی مسافران را به صورت تک سرنشین و یا خانوادگی، بدون آنکه مسافر دیگری در میان راه سوار کنند به مقصد می‌رساندند. پایان همان سال بود که تعداد آنها به ۵۰ دستگاه ماشین رسید که در تهران رفت و آمد می‌کردند و در نهایت فخرالدوله در سال ۱۳۲۶ با خرید ۱۰۰ دستگاه تاکسی و استخدام ۱۰۰ شوفر کم‌درآمد و عیالوار، تاکسیرانی تهران را به قبضه خود درآورد. شوفرها تصمیم گرفتند مسیرهای پر رفت و آمد شهر را برای خودشان تقسیم بندی کنند و به این ترتیب بود که اولین مسیرهای مشخص برای تاکسی‌های تهران به وجود آمد.